Skąd pieniądze? Czyli jak finansować inwestycję

Kluczowe działania pozwalające na efektywną walkę ze smogiem to termomodernizacja, optymalizacja systemu grzewczego oraz wykorzystanie OZE. Wszystko to niestety wiąże się z wysokimi kosztami, a mało kto może pozwolić sobie na wyciągnięcie kilkudziesięciu tysięcy złotych ot tak, z kieszeni. Na szczęście pojawia się coraz więcej narzędzi finansowych pozwalających na zmniejszenie naszego wkładu – mamy gminne Programy Ograniczania Niskiej Emisji, w wielu gminach są wysokie dotacje z funduszy unijnych do montażu OZE lub wymiany urządzeń grzewczych (niektóre sięgają nawet blisko 80%), są programy centralne, takie jak „Czyste powietrze” (wdrażane z dużymi problemami i mocno nieefektywnie, ale jest nadzieja, że sytuacja się zmieni), czy „Mój prąd” oferujący dotacje do fotowoltaiki. Problemem bywa to, że jest tych programów tak dużo, że można się w tym pogubić, a niektóre wnioski są dosyć mocno skomplikowane. Faktem jednak jest, że dofinansowanie w przypadku wymiany kotła i docieplenia domu można zdobyć, choć nie jest to ani łatwy, ani szybki proces.

Na co uzyskamy wsparcie?

Najczęściej można uzyskać bezzwrotną dotację do całości inwestycji lub jednego z jej elementów. W większości przypadków jest to dopłata do jednej z wykorzystywanych technologii, np. do zakupu paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych, pompy ciepła, wymiany kotła czy przydomowej oczyszczalni. Zdarzają się również programy kompleksowe, takie jak „Czyste Powietrze” wdrażany poprzez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, gdzie można uzyskać dofinansowanie jednocześnie do modernizacji systemu grzewczego, jak i docieplenia budynku. Osoby poprawiające efektywność energetyczną swojego domu lub inwestujące w zielone technologie mogą również skorzystać z możliwości odliczenia części poniesionych kosztów od podatku dochodowego w ramach obowiązującej ulgi termomodernizacyjnej.

Jeżeli mówimy o całościowym finansowaniu inwestycji, najczęściej będziemy mieli tu do czynienia z kredytami, które w przypadku inwestycji proekologicznych mogą uzyskać niższe oprocentowanie lub częściowy zwrot kosztów (np. Premia termomodernizacyjna BGK). Dostępna jest również preferencyjna pożyczka w ramach programu Czyste Powietrze do którego (zgodnie z zapowiedziami) mają także zostać włączone banki komercyjne, aby przyspieszyć wdrażanie tego instrumentu.

Co z nowymi budynkami?

Pozyskanie wsparcia dla inwestycji w budowie jest znacznie trudniejsze i zdarza się stosunkowo rzadko. Wynika to z faktu, iż większość programów dotacyjnych musi zrealizować określone wskaźniki, do których należą najczęściej takie punkty jak ograniczenie emisji PM10 i CO2 czy liczba zmodernizowanych źródeł ciepła. Wiadomo, że w nowym budynku nie mamy ograniczenia emisji, gdyż tworzymy nowe źródło ciepła. Nie można również mówić o modernizacji systemu grzewczego, tym bardziej że instalacja grzewcza w nowym domu musi już na starcie spełniać określone standardy. Wszelkie programy grantowe są więc adresowane przede wszystkim do właścicieli budynków istniejących, chociaż i tu zdarzają się odstępstwa – niektóre projekty realizowane przez samorządy uwzględniają dotacje do nowych budynków (np. na zakup fotowoltaiki).
 

Gdzie szukać informacji, czyli kto sfinansuje naszą inwestycję?

Aby uzyskać informacje na temat preferencyjnego finansowania technologii sektora OZE lub inwestycji z zakresu poprawy efektywności energetycznej naszego budynku (termomodernizacja, wymiana źródła ciepła na bardziej efektywne i ekologiczne) warto przede wszystkim przeglądać strony Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (np. program Mój prąd) oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej właściwego dla Twojego województwa (np. program Czyste powietrze). Należy pamiętać, iż Narodowy Fundusz i fundusze wojewódzkie to odrębne, niezależne od siebie instytucje, a więc ich programy wsparcia i instrumenty finansowe będą również inne.

Koniecznie trzeba również rozpoznać temat we własnej gminie. Dużo samorządów, czy to w ramach wdrażanych Programów Ograniczania Niskiej Emisji, czy też dzięki pozyskanym środkom zewnętrznym (np. projekty finansowane ze środków unijnych), umożliwia swoim mieszkańcom uzyskanie dopłat do realizowanych inwestycji.

Warto również przejrzeć oferty banków – instrumentami dedykowanymi poprawie efektywności energetycznej dysponuje np. BOŚ czy BGK. Produkty o obniżonym oprocentowaniu dla inwestycji poprawiających efektywność energetyczną mogą mieć również banki komercyjne, w tym lokalne banki spółdzielcze.

Jak duże może być wsparcie?

Maksymalny poziom dofinansowania, na jaki możemy liczyć to około 80-90%, co zdarza się przede wszystkim w przypadku tzw. projektów parasolowych lub grantowych, które finansowane są ze środków unijnych (głównie dotyczą one wdrażania w gminach technologii OZE takich jak fotowoltaika, lub wymiany urządzeń grzewczych). Często spotykane są również dotacje na poziomie około 40%, jednak mają one formę premii wypłacanej dopiero po realizacji zadania inwestycyjnego. Wsparcie ze środków gminnych (Programy Ograniczania Niskiej Emisji) zarówno jeżeli chodzi o wysokość dofinansowania, jak i jego zakres, jest uzależnione od przyjętych warunków, jak również w dużej mierze od zasobności gminnej kasy.

Niektóre z instrumentów dotacyjnych wymagają wzięcia kredytu, a sama dotacja ma wtedy formę pokrycia części naszych rat kapitałowych. Przy tego typu instrumentach pamiętajmy, aby przeliczyć koszty uzyskania kredytu, które obniżą rzeczywistą wartość dotacji, jaką ostatecznie uzyskamy.

Nie tylko korzyści…

Niezależnie od źródła finansowania, z którego korzystamy, należy zweryfikować opłacalność inwestycji w wariancie z dotacją i bez dotacji, gdyż większość zewnętrznych źródeł finansowania pociąga za sobą dodatkowe wymagania biurokratyczne, które czasami znacząco obniżają atrakcyjność danego instrumentu finansowego. Jeżeli korzystamy z kalkulacji przygotowanych dla nas przez firmę, która chce nam sprzedać dane urządzenie lub wykonać usługę, warto dokonać niezależnej weryfikacji ich obliczeń, gdyż bywa, iż jest to element nie do końca rzetelnych działań marketingowych, które mają skłonić klienta do podjęcia pozytywnej decyzji inwestycyjnej. Nie zmienia to jednak faktu, iż przy zachowaniu ostrożności zewnętrzne źródła finansowania to instrumenty, które pomogą ograniczyć obciążenia finansowe po stronie klienta, co pozwoli zrealizować naszą inwestycję taniej i szybciej.

Infografikę do pobrania znajdziesz tutaj.

Galeria

• https://pixabay.com/pl/photos/monety-grosz-ceny-waluty-912719/