Większość domowych odpadów po odpowiednim przetworzeniu nadaje się do ponownego wykorzystania. Dzisiaj, w dobie zmian klimatycznych, nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że ochrona zasobów Ziemi jest dla nas kwestią być albo nie być. Co musimy zrobić? Zacząć od prawidłowej segregacji śmieci.

Co i gdzie wyrzucamy?

Aby prawidłowo posegregować nasze odpady musimy wiedzieć, jakie przedmioty należy, a których nie wolno wrzucać do kontenerów przeznaczonych do selektywnej zbiórki.

Metale i tworzywa sztuczne

Do pojemników przeznaczonych na ten rodzaj odpadów wrzucamy:

• plastikowe butelki po napojach
• plastikowe opakowania po produktach spożywczych
• opakowania wielomateriałowe (np. kartony po mleku i sokach)
• opakowania po środkach czystości i kosmetykach (np. opakowania po proszkach, kosmetykach, paście do zębów)
• plastikowe torby, worki, reklamówki, inne folie
• aluminiowe puszki po napojach i sokach
• puszki po konserwach
• folię aluminiową
• metale kolorowe
• kapsle, zakrętki od słoików

Do pojemników nie wolno wrzucać:

• butelek i pojemników z zawartością
• opakowań po lekach i zużytych artykułów medycznych
• zatłuszczonych opakowań
• części samochodowych
• plastikowych zabawek
• zużytych baterii i akumulatorów
• puszek i pojemników po farbach i lakierach
• zużytego sprzętu elektronicznego i AGD
• opakowań po olejach silnikowych

Papier

Do tego pojemnika wrzucamy:

• opakowania z papieru, karton, tekturę
• gazety i czasopisma
• katalogi, ulotki
• papier szkolny i biurowy
• zadrukowane kartki
• zeszyty i książki
• torby i worki papierowe

Nie wolno wrzucać do tych kontenerów:

• ręczników papierowych i zużytych chusteczek higienicznych
• papieru lakierowanego i powlekanego folią
• papieru zatłuszczonego lub mocno zabrudzonego
• kartonów po mleku i napojach
• papierowych worków po materiałach budowlanych
• tapet
• pieluch jednorazowych oraz innych produktów higienicznych
• zatłuszczonych naczyń jednorazowych z papieru

Szkło

W przypadku szkła do pojemnika wrzucamy:

• butelki i słoiki po napojach i żywności (w tym butelki po olejach)
• szklane opakowania po kosmetykach

Nie wolno wrzucać:

• ceramiki, doniczek, porcelany, fajansu, kryształów
• szkła żaroodpornego
• monitorów
• termometrów i strzykawek
• zniczy z zawartością wosku
• żarówek i świetlówek
• reflektorów
• opakowań po rozpuszczalnikach
• luster
• szyb okiennych

Odpady biodegradowalne

Ta frakcja odpadów wywołuje najwięcej pytań – co jest,a co nie jest odpadem biodegradowalnym?

Do kontenera wrzucamy:

• resztki warzyw i owoców (w tym obierki itp.)
• gałęzie drzew i krzewów
• skoszoną trawę i liście
• trociny
• niezaimpregnowane drewno
• resztki jedzenia
• zwiędłe kwiaty

Nie wolno wrzucać do pojemników natomiast:

• kości zwierząt
• oleju jadalnego
• odchodów zwierząt
• popiołu węglowego
• drewna impregnowanego lub malowanego
• płyt wiórowych, płyt MDF
• ziemi, doniczek i kamieni

Odpady zmieszane i odpady niebezpieczne

Do pojemników na odpady zmieszane wyrzucamy prawie (uwaga, są wyjątki!) wszystko, co nie trafia do kontenerów na selektywną zbiórkę wymienionych wyżej, a więc np. odpady higieniczne i kosmetyczne, zatłuszczony papier, porcelanę, fajans, ceramikę.

Pod żadnym pozorem nie wolno do śmieci zmieszanych wyrzucać zużytych baterii i żarówek oraz leków. To odpady niebezpieczne! Zużyte baterie i żarówki wrzucamy do specjalnych pojemników umieszczonych w sklepach, zaś przeterminowane lub niepotrzebne leki – do specjalnych kontenerów znajdujących się w aptekach.

Stare meble i sprzęt AGD oddajemy natomiast do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych znajdujących się w każdej gminie.

Nie kupuj bezmyślnie

Najwyższa pora na podejmowanie świadomych decyzji w sklepach i naprawdę przemyślane zakupy. Odrzucenie „chciejstwa” to nie tylko więcej pieniędzy w kieszeni, ale także oszczędność środowiska naturalnego.

Wchodząc do sklepu:

• pomyśl zanim kupisz – jeżeli nie potrzebujesz kilku takich samych przedmiotów czy produktów spożywczych, zrezygnuj z kolejnych, nawet jeżeli kusi atrakcyjna promocja. 99 proc. przedmiotów wyrzucamy w ciągu 6 miesięcy od zakupu.
• nie drukuj każdego dokumentu, czy e-maila. Skorzystaj z tabletu, smarfona lub laptopa.
• rezygnuj z niepotrzebnych opakowań.
• nie gromadź wielkich zapasów żywności. Czy lodówka musi pękać w szwach? Rocznie Polacy marnują aż 9 mln ton żywności, to ok. 200 zł miesięcznie na rodzinę 4-osobową.

Nie wyrzucaj, używaj ponownie

Naprawa, odnawianie sprzętów, dzielenie się z innymi czy wielokrotne wykorzystanie to skuteczne sposoby, dzięki którym możemy korzystać z tych samych przedmiotów o wiele dłużej.

• Czy każdy stary, lekko zniszczony mebel lub sprzęt kuchenny jest bezużyteczny? Zdecydowanie nie! Sprzęty możemy naprawić, odświeżyć czy też przekazać je nowym właścicielom, w ten sposób dajemy im nowe, dłuższe życie.
• Co z ubraniami? Czy zmieniająca się moda sprawia, że musimy wyrzucać ubrania? Przechowajmy je, aż moda wróci, a najlepiej przekażmy je innym. Osób potrzebujących przecież nie brakuje.
• Czy na pewno potrzebujemy jednorazowych opakowań do każdego produktu spożywczego? Torebka foliowa, plastikowa butelka czy jednorazowy kubek na kawę rozkładają się kilkaset lat, a wyrzucamy je od razu po zużyciu. Stosujmy opakowania i torby wielokrotnego użytku.
• Stare przedmioty można też wykorzystać w zupełnie nowy sposób. Sukienka uszyta z ubrań babci? Lampa ze starej butelki czy meble z palet – dlaczego nie? Upcycling (coraz modniejszy!) daje nieograniczone możliwości.

Co można zrobić z naszymi śmieciami?

Odpady, poselekcjonowane na frakcje, są poddawane procesom recyclingu i ponownie wykorzystywane. Śmieci są świetnym biznesem, tym lepszym, iż więcej po przeróbce można ich odzyskać i użyć ponownie.

Jakie więc jest to „drugie życie” produkowanych przez nas odpadów?

• Odpady z papieru – są wykorzystywane bezpośrednio do produkcji nowego papieru, ale także jako użyźniacz gleby w procesie kompostowania lub jako materiał izolacyjny.
• Odpady ze szkła – bezpośrednio do produkcji nowych wyrobów szklanych, przy produkcji cementu, grysu, mączki szklanej, materiałów porowatych, mikrokulek szklanych, szkła piankowego, włókna szklanego, mat, płyt izolacyjnych czy laminatu.
• Odpady z tworzyw sztucznych – wskutek mechanicznego rozdrabniania tworzyw uzyskuje się granulat wykorzystywanego przy produkcji butelek PET i ram okiennych PVC; rozkład tworzyw na składniki podstawowe (pod wpływem temperatury) pozwala na produkcji nowych tworzyw lub innych surowców chemicznych.
• Odpady zielone i kuchenne – z nich produkowany jest kompost, a więc cenny nawóz organiczny.
• Odpady budowlane – np. substancje mineralne, drewno, asfalt, materiały termoizolacyjne czy tworzywa sztuczne. Są wykorzystane w budownictwie krajobrazowym, produkcji fundamentów i podkładów nośnych w budownictwie drogowym, jako środek wypełniający i wyrównujący teren lub przy budowie barier wizualnych i akustycznych.
• Odpady z metali - dzięki recyklingowi aluminium oszczędza się ok. 95 proc. energii elektrycznej w stosunku do energii potrzebnej do wyprodukowania go z zasobów naturalnych oraz obniża koszty produkcji o ok. 60 proc.; oprócz aluminium najczęściej poddaje się recyklingowi również stal.
• Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny – z niego odzyskuje się cenne metale, które są ponownie wykorzystane przy produkcji nowego sprzętu.
• Zużyte baterie i akumulatory małogabarytowe – z nich odzyskuje się cynk metaliczny, kadm, nikiel, ołów, kobalt, miedź, żelazo, mangan i rtęć, ołów rafinowany oraz jego stopy.

Artykuł powstał na bazie materiałów przygotowanych w ramach kampanii informacyjno-edukacyjnej pod hasłem „Śląskie. Odzyskana energia”. Za kompleksowe przygotowanie i przeprowadzenie kampanii odpowiada Spółka Planergia.

Pełną bazę materiałów przygotowanych w ramach prowadzonych działań znaleźć moża na stronie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego pod adresem: https://www.slaskie.pl/content/slaskie-odzyskana-energia

Ewa Grochowska

Grafika:

• www.pixabay.com